Туркиянинг Истанбул шаҳри Фатиҳ “Сарачхане” боғида Ўзбек қочқинларига нисбатан содир этилаётган жиноятларга қарши норозилик намойиши бўлиб ўтди.
Тадбир “Туркистан-Дер” халқаро туркистонликлар ҳамкорлик жамияти, “Мазлумдер” инсон ҳуқуқлари ташкилоти ва Шарқий Туркистон Маориф уюшмаси томонидан уюштирилди.
“Етар! Ўзбекистонлик ва Россиялик муҳожирларга қарши қаратилган жиноятларига норозилик билдирамиз” шиори остида ўтказилган митингда мингдан ошиқ туркистонликлар ва ерли миллат вакиллари иштирок этди.
Намойишда “Туркистан-Дер” халқаро туркистонликлар ҳамкорлик жамияти раиси Бурҳон Қовунчи сўз олиб, биз турк халқининг, турк миллатинг она юрти бўлган Туркистондан ҳижрат қилган мусулмонлармиз ва биз турк халқига, давлатига дўстлик ва қардошлик талабларимизни етказмоқ истаймиз, деди. Ватандан қочишдан бошқа чораси қолмаган ўзбек мухолифларига нисбатан жиноятлар чет элда ҳам давом этаётгани, аввалроқ Россия, Қирғизистон ва Швецияда амалга оширилган суиқасдлар занжири Истанбулнинг Зейтинбурну туманида ҳам акс-садо бергани ҳақида гапириб, қуйидагиларни номма-ном санади:
1. Энг дастлаб ўғирланган киши – имом Абдулла Ўтаев 1992 йилдан бери дом-дараксиз. Ўзбекистон Миллий Хафвсизлик хизматлари томонидан томонидан сўроқ қилиш учун олиб кетилганидан бери бирон бир хабар йўқ.
2. Иккинчи машҳур ислом олими Абдували қори 1995 йилда Тошкент аэропортида қўлга олинган ва у кишининг тақдири ҳалигача ноъмалум бўлиб қолмоқда.
3. 2006 йилда Қирғизистоннинг Қорасув шаҳридаги “Сараҳс” масжиди имоми Муҳаммад Рафиқ Камолов ёнидаги икки одам билан бирга ҳалок бўлди. Қирғизистон расмий идоралари таёрлаган баёнотга кўра, қотиллик Ўзбекистон МХХ (разведка) ходимлари томонидан ташкиллаштирилган.
3. Навбатдаги суиқасднинг қурбони 2007 йил 24 октябр куни Қирғизистондаги журналист ва инсон ҳуқуқлари фаоли Алишер Соипов бўлди. Қирғизистон фуқароси Алишер Соипов ўзбек мухолифати билан ҳамкорлиги учун Ўшда ўлдирилди.
4. 2010 йил октябрида Россиянинг Сибир ўлкасида Нур Ислом партияси раҳбари, имом Исомиддин Акбаров машинасида икки номаълум шахс томонидан Калашников автомати орқали отиб ўлдирилди. Қотиллар ҳанузгача топилгани йўқ.
5. 2011 йилда Ўзбекистонда Халқ ҳаракатининг Россия вакили Фуад Шокирийга суъиқасд уюштирилди. Шокирий 2011 йилнинг 24 сентябрида қуролли ҳужум натижасида Россиянинг Иванова шаҳрида ҳаётдан кўз юмди.
6. 2012 йилда Швецияда Ўзбекистонлик муҳожиротдаги ислом олими Обид қори Назаровга нисбатан амалга оширилди. Шу йилнинг 2 февралида Швециянинг Стромсунд шаҳарчасида Россия фуқароси Юрий Жуковский Обид қори Назаровга унинг уйи олдида яқин масофадан туриб ўқ отди. Жиддий жароҳатланган Обид қори икки йил давом этган комадан яқин кунларда чиқишга муваффақ бўлди. Ушбу жиноят ишида уч киши ва бир аёл ҳибсга олинди ҳамда улар Ўзбекистон хавфсизлик кучлари билан ҳамкорлиги борлигини тан олди.
7. Россиянинг Екатеринбург шаҳрида “Камолат” мадрасаси директори Мухторжон ака пичоқлаб ўлдирилди. Намозхон бўлиб танилган биродарларимиз Россиянинг турли шаҳарларида ўғирлаб кетилиб, Ўзбекистонга топширилмоқда.
Ундан кейин “Мазлумдер” инсон ҳуқуқлари ташкилоти раиси Жунейд Сарияшар сўзга чиқди ва бу ерларга ҳижрат қилган биродарларимизга ҳақиқий маънода ансор бўлиш ҳар биримизнинг мусулмонлик, ҳам инсонийлик бурчимиздир, деди.
Шарқий Туркистон Маориф уюшмаси раиси Абдураҳмон Абдулаҳад, бугун Шарқий Туркистонда ҳам зулмлар давом этаётгани, бугун золимга қарши ўзбек, уйғур, тожик, қирғиз, турк ва барча бирлашиш керак, деди.
Туркистон-Дер” Халқаро туркистонликлар ҳамкорлик жамияти раис ўринбосари Намоз Нормўмин зулмлар натижасида ҳалок булганлар хотирасига шеър ўқиди.
Норозилик намойиши ва оммавий матбуот анжумани иштирокчилари Ўзбекистон ва Россия махсус хизматлари томонидан ташкил этилаётган сиёсий қотилликларни тўхтатишга чақиришди.
Қуръон оятлари ила бошланган намойиш дуои хайр ила барҳам топди.
“Қотил Каримов ҳисоб беражак”, “Зулм битсин, адолат келсин”, Йўқолсин зулм, яшасин ҳуррият”, Туркия, қардошларингга соҳиб чиқ” “Муҳожир қатлиоми тўхтасин” каби чақириқлар янгради.
Йиғилганларнинг қўлларида “Қотил Каримов, қотил Путин”, “Туркия, ўзбек қардошларингга соҳиб чиқ”, Зулм битсин, адолат келсин” ҳамда юқорида суиқасдга учраган ўзбек мухолифларнинг суратлари бор эди
“Ўзбекистон халқи золим Каримов диктаторлиги остида энг асосий инсон ҳуқуқларидан ҳам маҳрум қолмоқда Диний таълим, ибодат ва ҳижоб ман этилган, шунингдек, сиёсий ташкилотлар, матбуот ва сўз эркинлиги йўқ. Натижада юз минглаб ўзбекистонликлар мамлакатни тарк этишга мажбур бўлишди.
Шунингдек, Ўзбекистонда иқтисодиётнинг чўкишига, халқнинг қашшоқлашишига Каримов олиб борган диктатура сабабдир. Диктатор ҳокимиятда қолиш учун қувғиндаги мухолифат-чиларни йўқ қилишни мақсад қилган.
Биз – Туркиядаги муҳожирлар бу давлат ҳудудида, Туркия қонунларига зид равишда ўзбек қочқинларига нисбатан амалга ошириладиган барча ҳужумларни қоралаймиз, қамоқ ва ўлим таҳликаси бўлгани ҳолда муҳожир биродарларимизни Ўзбекистонга топширмасликларини сўраймиз”, дейилади баёнотда.
Муҳаммад ЁСИН
11.01.2014
Turkiyaning Istanbul shahri Fatih “Sarachxane” bog‘ida O‘zbek qochqinlariga nisbatan sodir etilayotgan jinoyatlarga qarshi norozilik namoyishi bo‘lib o‘tdi.
Tadbir “Turkistan-Der” xalqaro turkistonliklar hamkorlik jamiyati, “Mazlumder” inson huquqlari tashkiloti va Sharqiy Turkiston Maorif uyushmasi tomonidan uyushtirildi.
“Yetar! O‘zbekistonlik va Rossiyalik muhojirlarga qarshi qaratilgan jinoyatlariga norozilik bildiramiz” shiori ostida o‘tkazilgan mitingda mingdan oshiq turkistonliklar va yerli millat vakillari ishtirok etdi.
Namoyishda “Turkistan-Der” xalqaro turkistonliklar hamkorlik jamiyati raisi Burhon Qovunchi so‘z olib, biz turk xalqining, turk millating ona yurti bo‘lgan Turkistondan hijrat qilgan musulmonlarmiz va biz turk xalqiga, davlatiga do‘stlik va qardoshlik talablarimizni yetkazmoq istaymiz, dedi. Vatandan qochishdan boshqa chorasi qolmagan o‘zbek muxoliflariga nisbatan jinoyatlar chet elda ham davom etayotgani, avvalroq Rossiya, Qirg‘iziston va Shvetsiyada amalga oshirilgan suiqasdlar zanjiri Istanbulning Zeytinburnu tumanida ham aks-sado bergani haqida gapirib, quyidagilarni nomma-nom sanadi:
1. Eng dastlab o‘g‘irlangan kishi – imom Abdulla O‘tayev 1992 yildan beri dom-daraksiz. O‘zbekiston Milliy Xafvsizlik xizmatlari tomonidan tomonidan so‘roq qilish uchun olib ketilganidan beri biron bir xabar yo‘q.
2. Ikkinchi mashhur islom olimi Abduvali qori 1995 yilda Toshkent aeroportida qo‘lga olingan va u kishining taqdiri haligacha no’malum bo‘lib qolmoqda.
3. 2006 yilda Qirg‘izistonning Qorasuv shahridagi “Sarahs” masjidi imomi Muhammad Rafiq Kamolov yonidagi ikki odam bilan birga halok bo‘ldi. Qirg‘iziston rasmiy idoralari tayorlagan bayonotga ko‘ra, qotillik O‘zbekiston MXX (razvedka) xodimlari tomonidan tashkillashtirilgan.
3. Navbatdagi suiqasdning qurboni 2007 yil 24 oktyabr kuni Qirg‘izistondagi jurnalist va inson huquqlari faoli Alisher Soipov bo‘ldi. Qirg‘iziston fuqarosi Alisher Soipov o‘zbek muxolifati bilan hamkorligi uchun O‘shda o‘ldirildi.
4. 2010 yil oktyabrida Rossiyaning Sibir o‘lkasida Nur Islom partiyasi rahbari, imom Isomiddin Akbarov mashinasida ikki noma’lum shaxs tomonidan Kalashnikov avtomati orqali otib o‘ldirildi. Qotillar hanuzgacha topilgani yo‘q.
5. 2011 yilda O‘zbekistonda Xalq harakatining Rossiya vakili Fuad Shokiriyga su’iqasd uyushtirildi. Shokiriy 2011 yilning 24 sentyabrida qurolli hujum natijasida Rossiyaning Ivanova shahrida hayotdan ko‘z yumdi.
6. 2012 yilda Shvetsiyada O‘zbekistonlik muhojirotdagi islom olimi Obid qori Nazarovga nisbatan amalga oshirildi. Shu yilning 2 fevralida Shvetsiyaning Stromsund shaharchasida Rossiya fuqarosi Yuriy Jukovskiy Obid qori Nazarovga uning uyi oldida yaqin masofadan turib o‘q otdi. Jiddiy jarohatlangan Obid qori ikki yil davom etgan komadan yaqin kunlarda chiqishga muvaffaq bo‘ldi. Ushbu jinoyat ishida uch kishi va bir ayol hibsga olindi hamda ular O‘zbekiston xavfsizlik kuchlari bilan hamkorligi borligini tan oldi.
7. Rossiyaning Yekaterinburg shahrida “Kamolat” madrasasi direktori Muxtorjon aka pichoqlab o‘ldirildi. Namozxon bo‘lib tanilgan birodarlarimiz Rossiyaning turli shaharlarida o‘g‘irlab ketilib, O‘zbekistonga topshirilmoqda.
Undan keyin “Mazlumder” inson huquqlari tashkiloti raisi Juneyd Sariyashar so‘zga chiqdi va bu yerlarga hijrat qilgan birodarlarimizga haqiqiy ma’noda ansor bo‘lish har birimizning musulmonlik, ham insoniylik burchimizdir, dedi.
Sharqiy Turkiston Maorif uyushmasi raisi Abdurahmon Abdulahad, bugun Sharqiy Turkistonda ham zulmlar davom etayotgani, bugun zolimga qarshi o‘zbek, uyg‘ur, tojik, qirg‘iz, turk va barcha birlashish kerak, dedi.
Turkiston-Der” Xalqaro turkistonliklar hamkorlik jamiyati rais o‘rinbosari Namoz Normo‘min zulmlar natijasida halok bulganlar xotirasiga she’r o‘qidi.
Norozilik namoyishi va ommaviy matbuot anjumani ishtirokchilari O‘zbekiston va Rossiya maxsus xizmatlari tomonidan tashkil etilayotgan siyosiy qotilliklarni to‘xtatishga chaqirishdi.
Qur’on oyatlari ila boshlangan namoyish duoi xayr ila barham topdi.
“Qotil Karimov hisob berajak”, “Zulm bitsin, adolat kelsin”, Yo‘qolsin zulm, yashasin hurriyat”, Turkiya, qardoshlaringga sohib chiq” “Muhojir qatliomi to‘xtasin” kabi chaqiriqlar yangradi.
Yig‘ilganlarning qo‘llarida “Qotil Karimov, qotil Putin”, “Turkiya, o‘zbek qardoshlaringga sohib chiq”, Zulm bitsin, adolat kelsin” hamda yuqorida suiqasdga uchragan o‘zbek muxoliflarning suratlari bor edi
“O‘zbekiston xalqi zolim Karimov diktatorligi ostida eng asosiy inson huquqlaridan ham mahrum qolmoqda Diniy ta’lim, ibodat va hijob man etilgan, shuningdek, siyosiy tashkilotlar, matbuot va so‘z erkinligi yo‘q. Natijada yuz minglab o‘zbekistonliklar mamlakatni tark etishga majbur bo‘lishdi.
Shuningdek, O‘zbekistonda iqtisodiyotning cho‘kishiga, xalqning qashshoqlashishiga Karimov olib borgan diktatura sababdir. Diktator hokimiyatda qolish uchun quvg‘indagi muxolifat-chilarni yo‘q qilishni maqsad qilgan.
Biz – Turkiyadagi muhojirlar bu davlat hududida, Turkiya qonunlariga zid ravishda o‘zbek qochqinlariga nisbatan amalga oshiriladigan barcha hujumlarni qoralaymiz, qamoq va o‘lim tahlikasi bo‘lgani holda muhojir birodarlarimizni O‘zbekistonga topshirmasliklarini so‘raymiz”, deyiladi bayonotda.
Muhammad YoSIN
11.01.2015