Kazakistan’da askerlerin birbirlerine efendim yerine yoldaş diye hitap edilmesinin talep edilmesi istenince ilginç polemikler yaşandı
Kazakistan Savunma Bakanlığı’na yapılan bir müracaatta askerlerin birbirlerine ‘efendim’ yerine ‘tovarış’ (yoldaş) şeklinde hitap etmeleri için düzenleme yapılması istendi.
Başvuruyu yapanlar gerekçe olarak ‘efendi ile hitap edilmesinni dini yönden sakıncalı olduğu, ateistler için ise kabul edilemez olduğunu belirtti. Ayrıca yürürlükteki hitap şeklinin insanların eşitliği fikrine aykırı olduğu savunuldu.
Kazakistan Savunma Bakanlığı’ndan konu ile ilgili yapılan açıklamada askerlerin birbirlerine “Efendim (Rusçası Gospodin) diye hitap etmelerinin teamül halini aldığı ifade edildi
Eski Savunma Bakan Yardımcısı A. Togusov da “Efendim” hitabının korunmasını istedi. Togusov konu ile ilgili şu ifadeleri kullandı:
“Ben bağımsızlıktan sonra orduda ‘Efendim’ hitabının çok tartışıldığını hatırlıyorum. Devlet başkanımız eğer generallere ‘Efendim’ denilecekse onların da erlere ya da alt subaylara ‘Efendim’ demeleri gerektiğini söylemişti. Çünkü öncelikle hepimiz insanız ve insan olarak eşit değerlere sahibiz. Eski zamanlarda ‘Efendim’ demek bir soy ya da zenginlik ifadesi idi. Ancak ben zamanımızda bu hitabı bir eşitlik remzi olarak görüyorum.”
Milletvekili V. Kosarev ise askerler arasında “Efendim” hitabının yerini “tovarış (yoldaş)”ın alması gerektiğini düşünüyor:
“Askerlik yoldaşlık, dostluk ve kardeşlik demektir. ‘Efendim’ demek bir defa insanları sosyal ve hukuki yönden çeşitli derecelere indirgemek demektir. Bu cahilce bir hitap şeklidir. Çünkü kişi sahibine Efendim der. Asker ise eğer birileri onun egemenliğini ele geçirip, onu teslim almışsa ona bu sözü söyleyebilir. Onun için orduda askerler birbirlerine yoldaş diye hitap etmelidir”
Dünya Bülteni
