Ekonomist Abdulla Abdukadirov ve siyasi analist Kamoliddin Rabbimov, Kun.uz’un Türk Devletleri Konseyi ve Semerkant zirvesi için düzenlediği yuvarlak masa toplantısında örgütün Özbekistan için öneminden bahsetti.
Ekonomist Abdulla Abdukadirov ve siyasi analist Kamoliddin Rabbimov, Kun.uz’un Türk Devletleri Konseyi ve Semerkant zirvesi için düzenlediği yuvarlak masa toplantısında örgütün Özbekistan için öneminden bahsetti.
– Özbekistan’ın Türk Devletleri Teşkilatı’ndaki mevcut ve gelecekteki çıkarları nelerdir?
(özbekça)
Abdulla Abdukadirov:
– Türk Şurası da bilindiği gibi tarihi birlik ve değerler temelinde oluşturulmuş bir teşkilattır. Tarihsel birlik ile ekonomik, kültürel ve siyasi işbirliği de bazı zorluklar yaratmaktadır. Örneğin, kültürel alanda bu kolaydır, ancak ekonomik ve politik alanlarda yürütülmesi zor kabul edilir. Adil olmak gerekirse, bir veya iki ülke bu tür organizasyonlarda itici güç olacaktır. Türkiye’yi sürücü olarak alırsak, bu ülkenin farklı ülkelerle sorunları ve çatışmaları farklı yıllarda çok arttı. Belki de bu yüzden Türk ülkeleri açısından fazla ilerleme kaydedemedik. Bunun önemini her yönden şimdi anlıyoruz. Bu nedenle Semerkant zirvesinin bir dönüm noktası olacağını düşünüyorum.
Lojistik konusunu tek başına ele alırsak, çok şey yapılabilir. Mevcut sorunların en büyüğü bu ve bu sorunların çözümü günümüz için önemli ve hızlı bir şekilde çözülmesi gerekiyor. Sadece bir örnek, Türkiye’den mal alsaydınız, İran üzerinden 2 hafta içinde size ulaşırdı. Şimdi bu süre 3-4 haftaya uzatıldı. Bu zirvede bizim için en ilginç olan nokta, lojistik sorununun ticaret konusunda çözülmesidir. Türkiye’ye gitmek, deniz yoluyla dünya pazarlarına gitmek demektir.
Bir diğer önemli alan ise karşılıklı yatırımdır. Sadece Antalya’da 400’den fazla Özbek aile yaşıyor. Bu da küçük bir yatırım değil. Semerkant’ta yapılacak olan zirvede Özbekistan’ın çeşitli girişimlerde bulunacağını ve bunun ticaret ve kültürel açıdan doldurulmasına yardımcı olacağını düşünüyorum.
Kamoliddin Rabbimov:
– Bu zirve siyasi açıdan da önemli. Türk Devletleri Konseyi üyeliğindeki ilk konu jeopolitik ve güvenliktir. Çünkü dünyanın en büyük savaşı Sovyet sonrası ülkeler arasında yaşanıyor. Devletler kendi jeopolitik kutuplarını yaratmaya çalışıyorlar. Orta Asya, Rusya’nın etkisinden ayrılmamış en büyük bölgedir. Ukrayna bu çemberi terk etti. Bu nedenle Türk ülkeleri ve Türkiye ile işbirliği bölgede stratejik öneme sahiptir. Türkiye, bağımsızlığını kazandığında Özbekistan’ı tanıyan ilk ülke oldu. Türkiye, Orta Asya ülkelerinin bağımsızlığını neredeyse bir asır bekledi. Bugün Avrasya bölgesindeki jeopolitik çatışma çok karmaşıktır. Bu nedenle Türk ülkelerinin jeopolitik olarak birbirlerine destek olmaları ve kaynak sağlamaları çok önemlidir. Devletlerin sınırları hiçbir zaman aynı kalmaz, sürekli daralmakta veya genişlemektedir. Dolayısıyla Türk ülkeleriyle işbirliği yapmaktan başka bir alternatif yok. Özbekistan’ın birçok yapısal kimliği vardır. Biz Müslüman ve Türk dünyasının birer parçasıyız. Ama anne sütüyle gelen kimliklerden biri de Türk ailesinin bir parçası olmamızdır.
Bugün Türkiye ilk 20 ülkeden biri haline geldi ve her yönden yenilik yapabildi. Neden ondan bir şeyler öğrenip onun örneğini takip etmemeliyiz?
