12 Şubat 2019
Özbekistan’dan önemli haberler gelmeye duyurmaya devam ediyor. En son, Kerimov döneminin işkence ve yolsuzlukları ile ünlü MXX (Milli Güvenlik Teşkilatı) kadrolarının faaliyete devam ettiği DXX (Devlet Güvenlik Teşkilatı) Başkanı ve yüzden fazla çalışanı hakkındaki suçlamalar, Özbekistan kamuoyunun gündemini işgal etmekte.
DXX Başkanı İxtiyor Abdullaev göreve geldiği 2018 yılı 29 Mart günü Özbekistan Senatosu’nda yaptığı konuşmada dini hareketleri ve “dini extremizmin etkisine giren yurt dışındaki emekçileri” ülke için 1.tehdit olarak ilan etmişti. Abdullaev’in arkasında ise, eski MXX Başkanı Rüstem İnayetov‘un olduğu düşünülüyor. Kerimov despotizminin artıkları olarak nitelenen bu grup, Başkan Mirziyoyev’in reformlarını engellemek için ayak diremekte. Hatta geçtiğimiz yıl 15 Ağustos’ta çıkarılan ve kamuda baş örtüsünü yasaklayan “kılık kıyafet kararnamesi” bu grubun karşı hamlesi olarak nitelendirilmişti.
2019’un ilk günlerinde başlayan operasyonun, Başkan Mirziyoyev’in “Kerimov dönemi artıklarını tasfiye hareketi” olarak başarıya ulaşması ümit ediliyor. Muhalif çevreler Abdullaev‘den sonra sıranın baş işkenceci ve parahor Rüstem İnayetov‘a geleceği tahmin ettiklerini söylemekteler.
Aşağıda Ozadlik Radyosu sitesinde yer alan haberin tam metnini sunuyoruz.
11 Şubat günü Devlet Güvenlik Teşkilatı Başkanı görevinden ‘azad qılınan’ 53 yaşındaki İxtiyor Abdullaev’in bir ceza davasının sanığı olduğu konusunda, Azadlık’a Özbekistan hükümetine yakın üç farklı kaynak tarafından iddiada bulunuldu.
Aynı zamanda Özbekistan Başkanı’nın internetteki resmî sayfasında İxtiyor Abdullaev’in sağlık durumunun kötüleştiği ve bir yıl içinde boyun ve omurga bölgesinden iki defa ağır cerrahi müdahale geçirmesinin ardından görevinden ‘azad kılındığı’ bildirildi.
Azadlık’a konuşan ve isminin yayında zikredilmesini istemeyen bir görevliye göre “DXX reisi olarak bir yıl çalışan İxtiyor Abdullaev aynı teşkilatın onlarca çalışanı aleyhine ceza davası açılarak tutuklanmasının ardından işten çıkarıldı”. Yetkilinin söylediğine göre, İxtiyor Abdullaev şimdilik “iktisadi suçları organize etmekle” suçlanmakta.
Azadlık’a konuşan bir birinden bağımsız iki resmi görevlinin bildirdiğine göre, İxtiyor Abdullaev’e yönelik olarak Özbekistan Ceza Kanunu’nun 205.maddesi (“Makam ve yetkilerini kötüye kullanmak”), 210.madde (“rüşvet almak”) ve 211.madde (“rüşvet vermek”) kapsamında bu yılın 8 Şubat günü ceza davası açıldı.
Görüştüğümüz kaynakların iddiasına göre, açılan ceza davası bu Ocak ayında tutuklanan DXX çalışanlarının, özellikle DXX Reisi’nin eski Birinci Yardımcısı Cihongir Egamov’un itiraflarına dayanıyor. Görüşmecilerin iddiasına göre, ceza davası Cumhuriyet Askeri Savcılığı tarafından açıldı.
Özbekistan Başsavcısı bu konu hakkında “herhangi bir malumata sahip olmadığını” 11 Şubat günü açıkladı.
“Dizginler Çekildi mi?”
Bu yıl 10 Ocak tarihinde ‘suçların önlenmesi’ konusundaki toplantıya katılanlara verdiği video konferansında Başkan Şavkat Mirziyoyev kolluk kurumları yöneticilerini “iplerini uzun bırakarak” denetlediğini, yakın günlerde “dizginleri çekeceğini” söylemişti.
Azadlık ile yazışan görevlilerin iddilarına göre, 10 Ocak’tan 11 Şubat’a kadar Özbekistan Devlet Güvenlik Teşkilatı’nın (DXX’nın) yüze yakın çalışanı aleyhinde ceza davası açılıp, tedbir olarak hapse konuldu. Görevlilerin resmen doğrulanmayan iddiasına göre, DXX tarafından Mirziyoyev’in aile fertlerinin telefon konuşmalarının dinlenmesi ve takip edilmesi sebebiyle İxtiyar Abdullaev Başkan için “istenmeyen adam” durumunda.
Azadlık, henüz bu bilginin resmen onaylanma veya yalanlanma imkanına sahip değil.
Azadlık’a konuşan MXX çalışanlarının iddiasına göre, Başkan Mirziyoyev DXX içindeki vaziyeti kendi kontrolüne almak için bu yılın başından itibaren ilk adımları atmaya başladı. Mirziyoyev’in öz dünürü Batır Tursunov’u 2 Şubat’ta Devlet Güvenlik Teşkilatı (DXX) Reisi Birinci Yardımcısı olarak tayin etmesi de bu bağlamda görülmelidir.
Bu konuda Azadlık’a bilgi veren adliye ve kolluk teşkilatlarındaki birkaç bağımsız kaynağa göre, General Batır Tursunov yeni vazifesine tayin olurken, Aralık sonunda boşaltılan Cahongir Egamov’un yerine sahip oldu. Eski adlî müşavir Cahongir Egamov DXX’da topu topu onbir ay, 2018 yılı Aralık ayından itibaren göreve başlamıştı.
Azadlık daha önce, DXX’nın bir grup üst düzey görevlisine karşı açılan ceza davası kapsamında “yolsuzluk davası sanığı” olması konusunda bir yazı olduğunu duyurmuştu.
Bu yılın 11 Şubat’ında internetteki eltuz.com haber sitesi, aleyhinde ceza davası açılıp tutuklanan DXX görevlileri haberini verdi. Sitenin iddiasına göre, “DXX sabık başkanının kaynı E.A., onun ağabeyi E.X, Baş sorgucu A.A. ve DXX reisinin yakın dostu U.A. ile birlikte yaklaşık yüze yakın çalışan” bu yılın Ocak ayında tutuklandı.
Azadlık’ın kolluk kuvvetlerinde çalışan kaynağı da “onlarca DXX çalışanı aleyhinde ceza davası açıldığı” hakkındaki bilgisiyi 11 Şubat günü doğruladı. Ona göre, tutuklanan DXX çalışanları Özbekistan Ceza Kanunu’nun 167.maddesi (Zimmet veya hile yoluyla talan-yağma fiili), 205.maddesi (Güç ve yetki suistimali), 210.madde (rüşvet alma) ve 211.madde (rüşvet verme) öngörülen suçlarla şüpheli bulunmakta..
Azadlık’ın aynı konu üzerine sorduğu suallere Özbekistan Başsavcısı daha önce “bu konuda resmî malumat yok” diye cevap vermişti.
https://www.ozodlik.org/a/dxx-ixtiyor-abdullaev/29763463.html
