Özbekistan’da nüfus kaydı idareleri yeni doğan çocuklara Özbekçe soyadı verilmesini reddediyor. Pasaport almak isteyenlere ise isimlerdeki milli ek olan –i, zade, oğlu ya da kızı gibi eklerin kullanılmasına devlet idareleri izin vermiyor.
Özbek dili devlet dili olarak kabul edildikten sonra vatandaşlara milli soyadı verilmesi kanunlaştırılmıştı. Buna rağmen nüfus kaydı idareleri yeni doğanlara Rusça “ov” ya da “ova” ekli soyisimleri (erkeklere Kerimov, kızlara Kerimova gibi) dayatmaya devam ediyor.
Konu hakkında Prag merkezli “Ozodlik” radyosuna konuşan Namangan şehrinde yaşayan genç baba şunları söyledi:
“Yakın bir zamanda çocuğumuz oldu. Doğum belgesi almak için Turakurgan şehri nüfus idaresine gittim. Ben yeni doğan çocuğuma Rusça “ov” ya da “ev” ekleri olmayan bir soyadı verilmesini istedim. Ama yetkililer bunun imkansız olduğunu söylediler. Hayrete kapıldım. Biz bağımsız olalı nerede ise çeyrek yüz yıl geçti. Ama hala Ruslara has soyadı almaya zorlanmaktayız.”
Bu radyoya konuşan Turakurgan nüfus kaydı idaresi yetkilisi olayı doğruladı ve “Sizin soyadınız Yusupov ise, çocuğunuzun soyadı da Yusupov olacak. Yusufi ya da Yusuf zade olamaz” dedi.
Özbek dilinin devlet dili olarak kabul edilmesi hakkındaki kanunda konu şöyle açıklanıyor:
“Özbekistan Cumhuriyetinde vatandaşlar milli kimliğine bakmazsızın kendi ismini ve soyadını istediği şekilde yazdırma hakkına sahiptir”
Özbekistan Adalet Bakanlığı yetkilisi de biyometrik pasaport almak isteyen vatandaşlara soyadları milli tarzda “oğlu” ya da “kızı” ekleri ile verilemeyeceğini tasdik etti.
