Kategori: Tacikistan

Tacik muhalifler Finlandiya’nın başkenti Helsinki’de protesto gösterisi düzenledi.

Bir grup Tacik muhalif, Helsinki’deki AGİT Parlamenterler Meclisi önünde toplanarak ülkelerindeki baskıları protesto etti. Muhalif “24 Grubu” üyesi Süleyman Davlatov’a göre gösteriye kendilerine “Yapıcı Güçler Kongresi” adını veren muhalifler birliği üyesi sekiz kişi katıldı.

Göstericiler, Tacikistan hükümetinden siyasi tutukluların serbest bırakılmasını ve İslami Uyanış Partisi’ne baskıları kaldırmasını talep etti.

Gösterinin Helsinki’deki AGİT Parlamenterler Meclisi toplantısı sırasında yapılması dikkat çekti. Toplantıya Tacikistan milletvekilleri de katılıyor. Ancak Süleyman Davlatov’a göre Tacik delegasyonundan kimse protestocularla ile görüşmek istemedi.

3 yıl önce oluşturulan muhalif “24Grubu” Tacikistan Mahkemesi tarafından 2014 yılanda yasadışı ilan edilmiş, kurucusu Umarali Kuvvatov bilinmeyen bir saldırgan tarafından Mart ayında İstanbul’da öldürülmüştü.

Helsinki’deki gösteriyi organize eden bu muhalif grup üyesi Süleyman Davlatov Finlandiya’da İnterpol tarafından gözaltına alındıktan 35 gün sonra serbest bırakılmıştı. Bugünlerde kendisine bu ülkede siyasi sığınma hakkı verilmesi gündemde.

Dünya Bülteni

Tacikistan İslami Uyanış Partisi (TİUP), İslam İşbirliği Teşkilatı, Birleşmiş Milletler ve Arap ülkelerine çağrıda bulunarak Müslümanlara yönelik baskılar için harekete geçmelerini istedi.

Tacikistan’da İmamali Rahman hükümetinin Müslümanlara ve İslamcı muhalif partiye yönelik baskıları 18 yıl önce imzalanan milli birlik ve barış süreci anlaşmasının uygulanmasına tehdit oluşturmaya başladığı bildiriliyor.

TİUP üst yönetimi, BM Genel Sekreteri Ban Ki-moon’a, Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı, Avrupa Birliği, İslam İşbirliği Teşkilatı ve garantör devletlerin liderlerine müracaat ederek, ülkede Barış ve Ulusal Anlaşmanın tam olarak uygulanmasını istedi.

Bu anlaşma Moskova’da 27 Haziran 1997’de Tacik hükümeti ve Birleşik muhalefeti arasında iç savaşa son vermek için imzalanmıştı. Anlaşmaya BM arabuluculuk yapmış ve Rusya, İran, Kazakistan, Afganistan, Pakistan, Kırgızistan ve Türkmenistan gibi ülkeler garantör olarak katılmıştı.

TIUP’un mektubunda “Aradan geçen18 yılda Tacikistan hükümetinin İslamcı partinin barışçı tutumu ve hoşgörüsünden, bir de dünya topluluğunun dikkatsizliğinden yararlanarak, bunun yanında halkı yeni bir kanlı savaşın ortaya çıkması ile korkutarak adı geçen anlaşmadaki karşı taraf olan TİUP’e yönelik tehdit ve baskı politikasını yoğunlaştırdı. Ayrıca muhalifler yasadışı ve ahlaksız yöntemlerle merkezi ve yerel yönetimden uzaklaştırıldılar, binlerce kişi baskılara dayanamadan parti üyeliğinden çekildi ya da ülkeyi terk etmek zorunda kaldı” denildi.

TİUP yönetimine göre Tacikistan kamu otoritelerinin bu baskıları anayasa ve ülkedeki barış ve ulusal uzlaşma anlaşmasına karşı olduğu kadar, aynı zamanda Orta Asya’daki istikrar ve güvenlik için bir tehdit oluşturuyor.

Mektubun sonunda “Biz BM garantör ülkelerinin ve halkımızın dostlarının desteği ile Tacikistan’daki barış ve uzlaşma ortamının yeniden oluşturulması için gereken çabaları göstereceğini umuyoruz” denildi.

Dünya Bülteni

Tacikistan’da önümüzdeki günlerde şiddetli sıcaklıklar görüleceği tahmin ediliyor.

Tacikistan Hidrometeoroloji Devlet Ajansı uzmanları 27 Hazirandan başlayarak ülkede görülmemiş sıcak günlerin başlayacağını tahmin ettiklerini bildirdi. Temmuz ayında da etkili olacak sıcakların zor anlar yaşatacağı ifade ediliyor.

Uzmanlara göre sıcak hava akımı Tacikistan güney-batı sınırlarından gelecek ve nem oranı yüksek olacak. Termometreler hava sıcaklığını 40 derece üzerinde gösterecek.

Pakistan’da bu günlerde sıcak havadan ölenlerin sayısının bin kişiyi aştığını dikkate alan Tacikistan Sağlık ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı şimdiden önlemlerini almaya başladı. Ülkenin tüm sağlık kurumları sıcak iklim şartlarında risk altındaki kişilere acil yardım sağlamak için hazır bir hale getirildi.

Tacikistan Sağlık Bakanı Yardımcısı Nevruz Caferov yüksek tansiyon ve kalp-damar hastalığı olan vatandaşların kavurucu güneşin altında bulunmamaları ve bu dönemi şehirlerden uzak, daha serin köylerde geçirmelerini tavsiye etti.

25 Haziran’da Ozodi Radyosuna konuşan Nevruz Caferov özelikle çocukların saat 10 ile 16 aralarında sokaklarda bulunmaması gerektiği hakkında anne ve babaları uyardı.

Tacikistan Hidrometeoroloji Devlet Ajansı uzmanı Cemile Baydullaeva’ya göre ülkede her yıl Temmuz ayında rekor sıcak günler yaşanıyor, ancak sıcak günlerin Ramazan ayına rastlaması insanların sağlığını ciddi şekilde etkileyebilir.

Doktorlar sıcak günlerde hasta ve oruçlu insanların özellikle dikkatli olmaları gerektiğini bildirdiler.

Dünya Bülteni

Tacikistan Cumhurbaşkanı İmamali Rahman, sıcak günlere rastlayan ramazanlarda ağır işlerde çalışanların oruç tutmaması için alimlerden fetva istedi.

Rahman, devlet televizyonunda Ramazanın başlaması vesilesiyle yaptığı konuşmada Ulema Konseyini Hanefi fıkhına göre “çiftçilere, işçilere ve diğer ağır işi yapan vatandaşlara sıcak yaz aylarında oruç tutma konusunda kolaylık sağlayacak” bir fetva yayınlamaya davet etti.

Rahman, konuşmasında Ramazan ayının refah, fazilet, ibadet ve bereket ayı olduğunu belirterek insanları sabra, dayanıklılığa, iyiliğe, cömertliğe, kanaat ve umuda teşvik edeceğini ve ruhları arındırarak Allah’ın rahmet kapılarını açacağını söyledi.

Tacik lider konuşmasında Bakara Suresi 185’inci ayete de atıfta bulunarak bağlamda seyahat eden, hasta ya da sakat insanların oruç tutmayı erteleyebileceklerini, evlerine döndükten ya da sağlık durumları iyileştikten sonra bu yükümlülüğü yerine getire bileceklerini söyledi.

İmamali Rahman, Ramazan ayının bu yıl yaz ortasına rastladığını, yaşlı, sakat, hasta ve ağır iş yapanlara oruç tutmanın zor olacağını belirtti. Bu sebeple Ulema Konseyini ayeti kerimedeki kolaylık gerçeğine ve Hanefi fıkhı kaidelerine göre “çiftçilere, işçilere ve diğer ağır işi yapan vatandaşlara sıcak yaz aylarında oruç tutma konusunda kolaylık verecek” fetva yayınlamaya davet etti.

Rahman ayrıca halkı gençlerin “aşırılık yanlısı gruplara ve yasadışı hareketlere katılmasını önlemeye” davet etti.

Dünya Bülteni

Tacikistan İslam Uyanış Partisi (TİUP) yönetimi, ülkenin Cumhurbaşkanı İmamali Rahman’a bir mektup göndererek parti etrafında oluşan olumsuz duruma müdahale etmesini istedi.

Söz konusu mektup TİUP internet sayfasında yayınlandı. Cumhurbaşkanına mektup gönderme kararının parti Siyasi Konseyinin Pazartesi yaptığı toplantıda alındığı bildirildi.

Mektupta, “Partimize ve üyelerimize karşı baskılar 2012 yılından bu yana devam etmektedir. Ancak 2015 yılında yapılan meclis seçimlerinden sonra bu baskılar sistematik ve kötü amaçlı bir şekil aldı” denildi. Partiye karşı baskılar ve hukuk dışı eylemlerin çok açık olduğu belirtilen mektupta bunların vatandaşlar, mahalli ve yabancı uzmanların gözünden gizli kalmadığı ifade edildi.

Devlet yetkililerinin hukuka saygısı olmadığı belirtilen mektupta 18 yıl önce iç savaşın sona erdiği, hükümet ve muhaliflerin barış ve uyum konularında anlaşmaya vardıkları, bu da ülkede “istikrarı güçlendirdiği, insanlar arasında kardeşlik ve karşılıklı anlayış geri getirdiği, siyasi ve ekonomik gelişmelere yol açtığı vurgulandı.

TİUP yöneticileri partinin millete verdiği sözü her zaman tuttuğunu ve bunu zor zamanlarda gösterdiğini de anımsattı. Mektupta şu ifadeler kullanıldı:

“Hukuk ayaklar astına alınarak ve tüm insani, ahlaki değerler hiçe sayılarak yapılan iftira, baskı ve tehditler sabır sınırlarını zorluyor. Hiç şüphe yok ki, bütün bu olumsuz durumun sorumluluğu size ve hükümetinize ait olacaktır. Dolaysıyla alınacak kararlar milletimizin çıkarlarına ve milli değerlerimize dayalı olmalıdır.

Dünya Bülteni

Tacikistan İslami Uyanış Partisi (TİUP) Siyasi Konseyi, yurtdışında bulunan parti lideri Muhiddin Kabiri’nin ülkeye dönmemesini istedi.

“Ozodi” radyosuna konuşan parti yetkilisi Zübeydullah Razik bu kararın ülkedeki durumla bağlantılı olarak alındığını bildirdi.

Karar hakkında kısa konuşan Razik, liderlerinin yurt dışında tedavi için bulunduğunu, bunun yanında bazı toplantılara da katılacağını söyledi. Razik, parti yönetimin bu kararı hakkında ayrıntılı açıklama yapmadı.

TİUP lideri 1 Mart 2015’te gerçekleştirilen meclis seçimlerinden iki hafta sonra ülkesinden ayrılmıştı.

Mayıs ayı başlarında “Ozodi” radyosuna konuşan Kabiri tedavi ve bazı toplantılara katılmak için yurt dışında bulunduğunu söylemişti. Kabiri’ye göre, yurt dışı ziyaretinin uzun sürmesi ülkesinde partisine yapılan baskılarla ilgili değil.

Tacikistan meclis seçimlerinde TİUP barajı aşamayarak meclis dışı kaldı. Parti taraftarları seçimlere hile karıştırıldığını ve verilen oyların çalındığını iddia etmişlerdi.

Haziran ayı başlarında, Tacikistan Hükümetinin resmi yayını olan “Cumhuriyet” gazetesinde İslami Uyanış Partisi bazı üyelerinin terör eylemlerine karıştığını bildiren bir makale yayınladı.

Makalede TİUP’nin Mısır’da yasaklanan “Müslüman Kardeşler Hareketi’nin parçası olduğu, bu parti liderlerinin kravat takarak ve özgürlük, demokrasi, sivil toplum değerleri hakkında konuşarak özellikle gençleri yanılttığı öne sürüldü.

Dünya Bülteni

Tacikistan’da sivil toplum kuruluşlarının yabancı ülkeler tarafından maddi olarak desteklenmesinin önünü kesmek için yasal düzenleme yapmaya hazırlanıyor.

Tacikistan Meclisi’nde yapılacak yasal değişikliklere göre yurt dışından özel ve tüzel kişiler tarafından yapılan yardımlar hükümetin kontrolünde olan “insani yardım, özel sicil tescil otoritesi tarafından” kayda geçirilecek.

Meclise sunulan teklifte “Yurtdışından finanse edilen programların uygulanması tescil otoritelerine bildirildikten sonra gerçekleşir. Yurt dışı yardımlarının tescil yönetmenliği ise Tacikistan Cumhuriyeti hükümeti tarafından belirlenir” ifadesi bulunuyor.

Tacikistan Adalet Bakanı Rüstem Şahmurad’a göre bu yasal değişiklik STK’ların faaliyetinin şeffaflığını, suç, terörizm ve kara para aklama finansmanının önlenmesini sağlayacak. Bakanın açıklamasına göre şu an ülkesinde STK’ların yabancı kaynaklardan alınan mali yardımların kontrol mekanizması bulunmuyor.

Tacikistan Adalet Bakanı ülkesinde şu anda 2 bin 600’den fazla kayıtlı STK olduğunu söyledi. Son bir yılda bu kuruluşlara yurtdışından yapılan yardım miktarı ise yaklaşık 1 milyar dolar.

Rüstem Şahmurad STK’ların aldıkları ve kullandıkları yardımlar hakkında bilgilendirme mekanizması oluşturma için çalıştıklarını da bildirdi.

Tacikistan’daki STK’lar söz konusu değişiklerin kabul edilmesinden önce konu hakkındaki endişelerini devlet yetkililerine bildirmişti.

Dünya Bülteni