Avrupa Birliğinin Kırgızistan’da ömür boyu hapse mahkum edilen Özbek asıllı insan hakları savunucusu Azimcan Askarov’un davasının araştırmak için bu ülkeye özel bir komisyon göndereceği bildirildi.
“Ozodlik” radyosunun haberine göre, Kırgızistan Cumhurbaşkanı Almazbek Atambayev 27 Temmuz’da gazetecilere konu ile ilgili açıklamalar yaptı.
-“Avrupa Birliği, Amerika Birleşik Devletleri ve diğer ülkelerin temsilcilerine “Biz sizinle birlikte Azimcan Askarov’un davasını yeniden araştırmaya hazırız, bu konuda uzmanlarınızı gönderebilirsiniz teklifini sunmuştuk. AB bu teklifimizi kabul etti. Şimdi oradan bir heyet bekliyoruz” dedi Kırgız lider.
Geçen hafta Kırgız hükümeti Azimcan Askarov’a ABD insan hakları ödülü verilmesinden sonra bu ülke ile işbirliği anlaşmasını tek taraflı olarak iptal etmişti.
Almazbek Atambayev hükümetinin bu kararını destekleyerek, Washington’u Kırgızistan’da mili birliğe zarar veren “fitne” yapmakla suçlamıştı.
ABD hükümeti ise iki ülke arasındaki işbirliği anlaşmasının iptal edilmesini Kırgızistan’a verilen yardımları şüphe altında bıraktığını bildirmişti.
64 yaşındaki Azimcan Askarov 2010 yılında 400’den fazla hayatına mal olan ve Oş ve Celal-Abad şehirlerinde yaşanan Özbek-Kırgız çatışmasından sonra müebbet hapis cezasına çarptırılmıştı.
Uluslararası ve yerel insan hakları örgütleri Askarov’un suçsuz olduğunu belirterek Kırgız hükümetinden onu hemen serbest bırakılmasını talep ediyorlar.
ЕИ Азимжон Асқаровнинг ишини текшириш учун махсус комиссия юборади
Европа Иттифоқи Қирғизистонда бир умрга озодликдан махрум этилган ҳуқуқ фаоли Азимжон Асқаровнинг ишини текшириш учун махсус комиссия юборади.
Бу ҳақда Қирғизистон президенти Алмазбек Атамбаев 27 июль куни журналистлар билан ўтган учрашувда маълум қилди.
– Биз бер неча бор таклиф қилдик. АҚШга, Европа Иттифоқига ва бошқа давлатлар вакилларига “суриштиринг, ўз мутахассиларингизни юборинг, биз сизлар билан бирга Азимжон Асқаровнинг ишини қайта кўриб чиқиб, тергов қилишга тайёрмиз” деб айтдик. Бундай қарорни ЕИ қабул қилган. Биз уларнинг келиши кутяпмиз, – деди президент.
Ўтган ҳафта Қирғизистон ҳукумати Азимжон Асқаровнинг АҚШ тарафидан инсон ҳуқуқлари мукофоти билан тақдирланиши ортидан Қўшма штатлар билан ҳамкорлик келишувини бекор қилган эди.
Алмазбек Атамбаев журналистлар билан учрашувда бу қарорини ёқлаб, Вашингтонни Қирғизистондаги миллатлараро тотувликка путур етказишга қаратилган “провокация”да айблади.
64 ёшли Азимжон Асқаров 2010 йилда 400дан ошиқ одамнинг ҳаётига зомин бўлган Ўш ва Жалолобод воқеаларидан кейин судланган эди.
Халқаро ва маҳаллий инсон ҳуқуқлари ташкилотлари Асқаровнинг бегуноҳ эканини таъкидлаб, Қирғизистон ҳукуматини уни зудлик билан озодликка чиқаришни талаб қилиб келади.
Kırgızistan’da genel seçimlerinin 4 Ekim Pazar günü yapılacağı açıklandı
Kırgızistan’da genel seçimlerinin 4 Ekim Pazar günü yapılacağı açıklandı.
Cumhurbaşkanı Almazbek Atambayev’in, ülkede genel seçimlerin 4 Ekim 2015 tarihinde yapılmasına ilişkin kararı onayladığı belirtildi.
Cumhurbaşkanlığı Basın Merkezi’nden yapılan yazılı açıklamada, seçim takvimini belirleyen kararın 28 Temmuz’da Resmi Gazetede yayımladıktan sonra yürürlüğe gireceği kaydedildi.
Hükümet ise, seçimlerin gerçekleşmesi için gereken mali kaynağın tahsisi, seçim sırasında kamu düzeninin korunması, pusulaları taşıyacak araçların, sandıkların açılacağı binaların her türlü güvenliğinin sağlanması için ilgili bakanlıklara talimat verdi.
Kırgızistan’ın Karasu ilçesinde bu yıl Şubat ayında tutuklanan meşhur Özbek imam ve hafız Reşat Kamalov’un yargılanmasına başlandığı bildirildi.
BBC Özbek hizmetinin haberine göre savcılık makamı Özbek imama vaazlarında İslami Halifeliği savunmak ve Suriye’ye kendi adamlarını göndermekle suçluyor. Ancak imamın kendisi bu suçlamaları reddediyor.
Koychubek Jobonov başkanlığındaki mahkemenin ilk duruşması kısa sürdü. Karasu şehri mahkemesi binasında elliye yakın polis memuru duruşmaya katılmak isteyenleri kontrolden geçirdi ve başka güvenlik önlemlerini aldı.
Özbek imamın avukatlarının duruşmadan önce yargılama sürecini video kaydına almak için hakemden izin istediler. Ancak onlara sadece ses kayıt cihazlarını kullanmalarına izin verildi. Duruşma salonundaki polisler gazetecilerin imamın resmini çekmelerini de engel olmaya çalıştılar.
İlk duruşmada savcı Abdirazaqov sanık Reşat Kamalov’a yönetilen suçlamaları okudu. Ona göre, Özbek imam Kırgızistan Cumhuriyeti Ceza kanunun 299- maddesi, yani “vazifesini kötüye kullanarak dini kargaşa çıkarmakla” ve bu maddenin 1. fıkrasında gösterilen “ aşırılık yanlısı dini malzemeleri saklamak ve dağıtmakla” suçlanıyor.
Savcıya göre, Din İşleri Devlet Komisyonu uzmanı Kanatbek Abdraimov Özbek imamın vaazlarını muayene ederek bu konuşmaların hilafete davet içerdiği sonucuna vardı.
Mahkeme savcısı Reşat Kamalov’a Ceza kanunun 2 maddesinde gösterilen 6 suçlamada bulundu.
Mahkeme oturumunda Özbek imam bütün bu suçlamaları reddetti ve kendinin suçsuz olduğunu söyledi. İmam cemaatinin mahkemeye katılmakta olan üyelerinin onun suçsuz olduğuna tanıklık edeceğini de sözlerine ekledi.
Reşat Kamalov’un kendisi gibi imam olan babası Rafik Kamalov 2006 Ağustos ayında y Kırgız özel polisinin operasyonunda vurularak öldürülmüştü.
Қирғизистондаги Қорасув туман маҳкамаси шу йил февралида ҳибсга олинган таниқли имом Рашод қори Камоловнинг ишини кўриб чиқишни бошлаган.
Маҳкамада ўз маърузаларида исломий халифаликни тарғиб этиб, Сурияга одамларни жўнатган деб айбланаётган имом Рашод Камолов, ўзини айбсиз эканлигини, буни тасдиқловчи инсонлар ҳам борлигини айтган.
Тушдан кейин бошланган Қўйчубек Жобонов ҳакамлигидаги маҳкама мажлиси узоққа чўзилгани йўқ. Қорасув туман суд биносида элликка яқин милиция ходимлари маҳкамага келган одамларни текшириб, хавфсизликни таъминлаб турдилар.
Маҳкама бошланиши олдидан судланувчи адвокатлари жараённи видео тасвирга олишликни сўраб ҳакамга қилган мурожаатлари қаноатлантирилмади. Фақат овоз ёзиш ускунаси қўлланишигина рухсат берилди. Темир қафас атрофида йиғилган милиция ходимлари маҳкамада қатнашаётган журналистларга жараёндан аввал ва кейин ҳам тўсқинлик қилиб, судланувчини суратга олишга қаршилик қилдилар.
Маҳкама жараёнида туман прокуратураси прокурори Абдиразақов судланувчи Рашод Камоловга қўйилаётган айблар билан маҳкама қатнашувчиларини таништириб ўтди. Унинг сўзларига кўра, Рашод Камолов Қирғизистон Республикаси Жиноий кодексининг 299 банди – “Лавозимини суистеъмол қилиб, диний нифоқни қўзғаш” ва 299 модданинг 1-банди “Тақиқланган экстремистик материалларни сақлаш ва тарқатиш” каби жиноятларни содир этганликда айбланаяпти.
“Тергов давомида аниқланишича, жорий йилнинг 15 январида Қорасув туманининг Киров қишлоғи яшовчиси милициянинг маҳаллий идорасига “Халифалик ҳақида” дея номланган диск олиб келган. Дискдаги видео ёзув Рашод Камоловнинг маърузаси эканлиги, ушбу маърузани милиция ходимлари интернетдан ҳам топганликлари ва худди шу маъруза ёзилган диск Камоловнинг уйида тинтув ўтказилган пайтда ҳам топилгани тасдиқланган” – дейди прокурор Абдиразақов.
Унинг сўзларига кўра, дин ишлари бўйича давлат комиссияси мутахассиси Қанатбек Абдраимов маърузани экспертизадан ўтказган ва ушбу маъруза халифаликни тарғиб этувчи эканлиги тўғрисида дея ўз хулосасини берган.
Комиссия қарори асосида, жорий йилнинг 27 январида Рашод Камоловга қарши жиноий иш очилган ва 4 февралда Ўш шаҳар суди қарори билан имом уйида тинтув ўтказилган.
Прокурор Рашод Камоловга нисбатан 2 модданинг 3 банди билан, умумий 6 айблов олға сураяпти.
Суд жараёнида судланувчи Рашод Камолов барча айбловларни рад этиб, ўзини айбсиз эканлигини айтди.
“Прокурор айтаётган сўзлар, бўлмаган. Менинг маърузаларим тўғри маънода, ҳаққоний айтилган. Буни тасдиқловчи жамоат ҳам бор. Мана айтинглар” – дея маҳкама залида ўтирган сафдошларига мурожаат қилди Рашод Камолов
Адвокатлар ҳам ҳимоясидаги инсонни айбсиз эканлигини, унинг маърузаларини экспертиза қилган мустақил тахлилчилар кейинги маҳкама жараёнларига келиб, ўз кўрсатмаларини беришликларини айтиб ўтдилар.
Суд жараёни гувоҳлар келмаганлиги сабабли бир ҳафтага қолдирилди.
Kırgızistan Dışişleri Bakanlığı, ömür boyu hapse mahkum edilen Azimcan Askarov’un, ABD Dışişleri Bakanlığı tarafından “insan hakları ödülüne” layık görülmesine tepki gösterdi.
Kırgızistan Dışişleri Bakanlığı, ömür boyu hapse mahkum edilen Azimcan Askarov’un, ABD Dışişleri Bakanlığı tarafından “insan hakları ödülüne” layık görülmesine tepki gösterdi. ABD’nin Bişkek Maslahatgüzarı Richard Miles Dışişleri Bakanlığı’na çağrılarak nota verildi.
Kırgızistan Dışişleri Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada, Dışişleri Bakanı Erlan Abdıldayev’in, ABD Dışişleri Bakanlığı tarafından Azimcan Askarov’un “insan hakları ödülüne” layık görülmesine tepkilerini içeren notayı Miles’e verdiği belirtildi. Bakanlığın notasında, ömür boyu hapse mahkum edilen Askarov’a verilen ödülü kesinlikle kabul etmedikleri vurgulandı.
Bakanlık daha önce, Askarov’un ödüle layık görülmesini, ABD’nin Kırgızistan’daki askeri hava üssünü kapatmasından dolayı atılmış bir adım olarak görmüş, ülkede etnik barışın ve birliğin güçlendirilmesine karşı kasıtlı bir hareket olarak nitelemişti.
Bu arada, ABD’nin Kırgızistan’da ömür boyu hapse mahkum edilen Azimcan Askarov’a ödül verilmesine hükümet ve meclisten de sert tepki geldi.
Konuya ilişkin hükümetten yapılan yazılı açıklamada, Askarov’a, ABD Dışişleri Bakanlığı’ndan ödül verilmesinin iki ülke arasındaki dostane ilişkilerin düzeyine karşılık gelmediği belirtilerek, ülkedeki halklar arasında birlik ve barışın tesis edilmesine zarar verebileceği savunuldu. Hükümetin açıklamasında, Kırgızistan ile ABD arasında 19 Mayıs 1993’de imzalanan işbirliği anlaşmasının tek taraflı feshedilebileceği konusunda uyarıda bulunulurken, hangi anlaşmadan söz edildiği konusunda bilgi verilmedi.
Meclis de ABD Dışişleri Bakanlığı’nın kararını protesto ederek, Askarov’a layık görülen ödülün, bu yıl ülkede yapılacak genel seçimler öncesinde topluma nifak sokma amacı taşıdığı kaydedildi.
Dışişleri Bakanlığının açıklamasında, Özbek asıllı Kırgızistan vatandaşı Askarov’un, Celalabad kentinde 12-13 Haziran 2010’da Bişkek-Oş karayolunu kapatanlar ve bölgeye sevk edilen 13 polisten birinin “acımasızca” yakılarak öldürülmesi olayına karışanlar arasında yer aldığı ifade edilmişti.
Kırgızistan’ın güneyinde 5 yıl önce Kırgızlarla, Özbekler arasında yaşanan çatışmada, yaklaşık 500 kişi hayatını kaybetmiş, binden fazla kişi yaralanmıştı. Çoğunluğu Özbeklere ait ev ve okullar yakılırken, aralarında devlet kurumlarının da bulunduğu toplam 3 bin 746 bina yerle bir edilmişti.
Bişkek’te Kırgızlar bayram namazını Lenin meydanında kıldı. Bişkek’te, Ramazan bayram namazı yerel saatle 07.30’de Kırgızistan Müftüsü Maksatbek Toktomuşev tarafından kıldırıldı.
Kırgızistan’ın başkenti Bişkek’te bayram namazı her yıl olduğu gibi Başbakanlık binasının önündeki Lenin meydanında kılındı.
Bayram arifesinde Bişkek’te yaşanan silahlı çatışmanın gölgesinde başlayan bayram namazında, namaz kılmaya gelenler güvenlik gerekçesi ile polisler tarafından tek tek aranarak alana alındı. Bayram namazını kıldıran Kırgızistan Müftüsü Maksatbek Toktomuşev namazın ardından verdiği vaazda birlik ve beraberliğin önemine vurgu yaptı.
Yoğun güvenlik önlemleri altında kılınan namazın ardından namaza gelen cemaat birbiriyle bayramlaşmak için uzun kuyruklar oluşturdu.
Türk İşbirliği ve Koordinasyon Ajansı (TİKA) Bişkek Program Koordinatörlüğü, Kırgızistan’ın başkenti Bişkek’te bir Türk restoranında iftar programı düzenledi.
TİKA’nın düzenlediği iftar programına, Türkiye’nin Bişkek Büyükelçisi Metin Kılıç, büyükelçilikte görevli ataşeler, Türk kurum ve kuruluşların yetkilileri, bürokratlar, Türk eğitim kurumların yöneticileri, din görevlileri, Kırgızistan Halklar Asamblesi bünyesindeki Ahıska Türkleri, Azerbaycan Türkleri, Uygur Türkleri Dernek Başkanı yanı sıra çok sayıda dernek temsilcisi, işadamı ve vatandaş katıldı.
İftar programı, Türkiye’nin Bişkek Büyükelçiliği Din İşleri Müşaviri Orhan Genç’in duasıyla başladı. TİKA’nın toplu iftar sofrasında bir araya gelen davetlilere, Türk ve Kırgız mutfağından mercimek çorbası, yeşil salata, lahmacun, etli pilav, samsa, zeytin, hurma, karpuz, kavun ve tatlı ikram edildi.
Başbakanlık Türk İşbirliği ve Koordinasyon Ajansı Başkanlığı Bişkek Program Koordinatörü Dr. Seyit Ali Avcu, programda yaptığı konuşmada, TİKA olarak, Kırgızistan-Türkiye arasındaki dostluk, kardeşlik ve muhabbet duygularının pekişmesi için ilk kez bir iftar programı düzenlediklerini söyledi.
TİKA Başkan Yardımcısı Mehmet Süreyya Er de, TİKA’nın kuruluşu hakkında bilgi vererek, “TİKA, Sovyetler Birliği dağılır dağılmaz kuruldu. Bişkek’te açılan TİKA ofisi de ilklerdendir. Biz, Orta Asya’daki ülkelerin geçiş dönemindeki zorlukların üstesinden gelmesi için buralarda ofisler açtık” dedi.
Türkiye hükümetinin, 2005 yılında başlattığı Afrika açılımdan söz eden Er, TİKA’nın ata yurdundan Balkanlara, Ortadoğu ve Afrika’ya kadar uzanan güzergahın, “atalarımızın tarihi yürüyüşüne uygun” olarak niteledi.
Er, TİKA dünyada sahip olduğu 50 ofisi aracılığıyla 140 ülkede projeler gerçekleştirdiklerini belirterek, Türkiye için, Kırgızistan’ın, Orta Asya ülkeleri arasında çok özel bir öneminin bulunduğuna dikkat çekti. Er ayrıca, Türkiye’nin, Ekonomik Kalkınma ve İşbirliği Örgütü’nün (OECD) verilerine göre, 2007, 2009, 2010, 2011’de Kırgızistan’a resmi kalkınma yardımlarında bulunan ülkeler arasında birinci sırada yer aldığını hatırlattı.
Er son olarak, TİKA’nın dünyada nitelik ve nicelik bakımından hayır için yarıştığını ifade ederek, Kırgızistan Halklar Meclisi bünyesindeki dernek üyelerinin ve temsilcilerinin iftar programına katılımını ve desteğini önemsediklerini söyledi.
Kırgızistan’ın güney şehirlerinden Batken’deki “Muaz İbn Cebel” medresesinde genç kızlar için yaz dönemi Kur’an-ı Kerim kursu açıldı.
Haberi 6 Temmuzda Kırgızistan Müslümanları Dini İdaresi basın servisi açıkladı.
“Bu kurslar il Müftülüğü onayı ile açıldı. Kızlar ebeveynlerinin izni ile kurslara devam edecekler. Şu anda oluşturduğumuz üç grubun her birinde 20, toplamda 60 kızımız Kur’an okumayı öğrenmektedir” denildi basın servisi açıklamasında.
Bu kursların amacının genç nesiller arasında dini bilgiyi yayılması ve ahlaki eğitimin geliştirilmesi olarak açıklandı.
Medresenin öğretmenlerinden Buzapiri Isayeva’ya göre, kurslara uzak yerlerden gelenler için yurt ve yemek veriliyor. Aynı zamanda Kur’an-ı Kerim öğrenme kurslarında kaliteli dini bilgiler elde etmek için bütün şartlar mevcuttur.
Kırgız göçmenlerin ülkelerine gönderdiği döviz miktarında Rusya’daki ekonomik kriz sebebiyle yüzde 33 düşüş yaşandı
Kırgızistan’da yılın ilk beş ayında göçmen işçilerin yurt dışından gönderdikleri döviz miktarı geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 33 oranında azaldı.
Konu ile ilgili açıklama yapan Kırgızistan Başbakan Yardımcısı Temir Sariyev, tüketimde keskin bir düşüş yaşandığı ve bundan kaynaklanan ekonomik bir istikrarsızlığın söz konusu olabileceğini kaydetti. Sariev’e göre göçmenlerin gönderdiği paralardaki düşüş, Rusya ekonomisindeki krizle ilgili.
Sariyev ayrıca “Ancak, St. Petersburg ekonomik forumunda işaret edildiği gibi Rusya’nın ekonomisi krizin dibini geçti. 2016 yılında bu ülke ekonomisinin yükselişe geçmesi beklenmektedir” diyerek bunun Kırgızistan ekonomisine de olumlu yansıyacağını savundu.
So‘nggi haftalarda O‘zbekistonning qo‘shni davlatlar bilan chegarasida turfa noxush hodisalar ro‘y berayotganiga doir xabarlar tarqalmoqda.
Tojikiston shimolidagi So‘g‘d viloyatining Farg‘ona viloyati bilan chegarada o‘zbekistonlik chegarachilarning mol boqayotgan qo‘shni davlat fuqarolariga qarata o‘t ochgani, oqibatda bir nafar tojikistonlikning yaralanganiga doir xabarga rasmiy Toshkent munosabat bildirgan.
Podrobno. Uz nashriga ko‘ra, Davlat chegarasini qo‘riqlash qo‘mitasi matbuot xizmati bu xabarni rad etgan.
Milliy Xavfsizlik xizmatining ta’kidlashicha, 25 iyun kuni ikki tojikistonlik Beshariq tumanida chegara hududini noqonuniy kesib o‘tgan.
Tojikistonliklar qo‘lga olish jarayonida chegarachilarga qarshilik ko‘rsatgani aytiladi.
O‘zbekiston Milliy Xavfsizlik Xizmatiga ko‘ra, shundan keyin avval havoga, keyin esa ularga qarata o‘q uzilgan.
Buning oqibatida So‘g‘d viloyati, Konibodom tumanida istiqomat qiluvchi 30 yoshli Tojikiston fuqarosi T.Usmonov yaralangan va Beshariqdagi kasalxonaga yotqizilgan.
Uning hamrohi 24 yoshli X.Qobilov qo‘lga olingan.
Ayni hodisa yuzasidan jinoiy ish qo‘zg‘otilgan.
O‘zbekiston xavfsizlik xizmati bu ikki tojikistonlik qo‘lga olinish jarayonida atrofda hech qanday chorva mollari bo‘lmaganini ham urg‘ulagan.
Baliqchilarga hujum
O‘zbek chegarachilari Sirdaryoda qozoq baliqchisini otib o‘ldirgan
O‘tgan hafta O‘zbekiston chegarachilari qo‘shni qozog‘istonlik baliqchilarni o‘qqa tutgani haqida xabarlar tarqalgandi.
Oqibatda bir nafar qozog‘istonlik halok bo‘lgandi.
Bu borada Qozog‘iston Tashqi ishlar vazirligi Toshkentga norozilik notasini yo‘llagan.
Almati shahrida esa bir guruh faollar O‘zbekiston konsulligi qarshisida piket uyushtirib, prezident Islom Karimovga o‘z norozilik talablarini topshirmoqchi bo‘lishgan.
Qozog‘iston Tashqi ishlar vazirligining norozilik notasida O‘zbekiston chegarachilarining qurol ishlatishi ikki mamlakat orasidagi do‘stona munosabatlarga rahna solishi urg‘ulangan.
Chegara bilmas…zo‘ravonliklarmi?
O‘zbekiston va Qirg‘iziston chegarachilari o‘rtasida qonli ziddiyatlar ro‘y berishi yangilik emas
O‘tgan hafta Qirg‘iziston bilan chegarada ham otishma yuz bergan.
Qirg‘iziston Chegara Xizmati matbuot bo‘limi tarqatgan xabarga ko‘ra, 29 iyun kuni Aydarken chegara xizmati bo‘linmasi “Kara-Shoro” chegara nazorat nuqtasida Qirg‘iziston chegarachilari davlat chegarasi chizig‘ida bo‘lgan O‘zbekiston chegarachilariga tanbeh bergan.
Qirg‘iziston Chegara Xizmati matbuot bo‘limiga ko‘ra, O‘zbek chegarachilari birinchi bo‘lib o‘qotar qurolni ishga solganlar.
Aytilishicha, O‘zbekiston chegara qo‘riqchilari Qirg‘iz harbiylarining davlat chegarasiga daxl qilmaslik va chegara chizig‘idan masofa saqlash borasidagi talabiga javoban o‘q uzishgan.
Otishma ikki davlat o‘rtasidagi chegaraning aniq belgilanmagan hududida kechgan.
Markaziy Osiyo chegaralarining ko‘pgina qismi davlat orasida yakdil bir kelishuv bilan aniq belgilab olinmagan.
Sobiq Sho‘ro, hozirda mustaqil davlatlarning chegarada ro‘y beradigan to‘qnashuvlari asosan ana shu bahsli hududlarda kechadi.
O‘zbekiston Qozog‘istondan tashqari barcha chegaradosh qo‘shnilari bilan viza tizimiga ega. Tojikiston va Qirg‘iziston bilan o‘rtadagi ayrim chegara hududlarini esa minalashtirgan.
Kuzatuvchilarga ko‘ra, mintaqa mamlakatlari o‘rtasidagi chegara osha bordi-keldi kamayib, ular bir-biridan tobora uzoqlashib ketishmoqda.
Сўнгги ҳафталарда Ўзбекистоннинг қўшни давлатлар билан чегарасида турфа нохуш ҳодисалар рўй бераётганига доир хабарлар тарқалмоқда.
Тожикистон шимолидаги Сўғд вилоятининг Фарғона вилояти билан чегарада ўзбекистонлик чегарачиларнинг мол боқаётган қўшни давлат фуқароларига қарата ўт очгани, оқибатда бир нафар тожикистонликнинг яраланганига доир хабарга расмий Тошкент муносабат билдирган.
Подробно. Уз нашрига кўра, Давлат чегарасини қўриқлаш қўмитаси матбуот хизмати бу хабарни рад этган.
Миллий Хавфсизлик хизматининг таъкидлашича, 25 июн куни икки тожикистонлик Бешариқ туманида чегара ҳудудини ноқонуний кесиб ўтган.
Тожикистонликлар қўлга олиш жараёнида чегарачиларга қаршилик кўрсатгани айтилади.
Ўзбекистон Миллий Хавфсизлик Хизматига кўра, шундан кейин аввал ҳавога, кейин эса уларга қарата ўқ узилган.
Бунинг оқибатида Сўғд вилояти, Конибодом туманида истиқомат қилувчи 30 ёшли Тожикистон фуқароси Т.Усмонов яраланган ва Бешариқдаги касалхонага ётқизилган.
Унинг ҳамроҳи 24 ёшли Х.Қобилов қўлга олинган.
Айни ҳодиса юзасидан жиноий иш қўзғотилган.
Ўзбекистон хавфсизлик хизмати бу икки тожикистонлик қўлга олиниш жараёнида атрофда ҳеч қандай чорва моллари бўлмаганини ҳам урғулаган.
Ўтган ҳафта Ўзбекистон чегарачилари қўшни қозоғистонлик балиқчиларни ўққа тутгани ҳақида хабарлар тарқалганди.
Оқибатда бир нафар қозоғистонлик ҳалок бўлганди.
Бу борада Қозоғистон Ташқи ишлар вазирлиги Тошкентга норозилик нотасини йўллаган.
Алмати шаҳрида эса бир гуруҳ фаоллар Ўзбекистон консуллиги қаршисида пикет уюштириб, президент Ислом Каримовга ўз норозилик талабларини топширмоқчи бўлишган.
Қозоғистон Ташқи ишлар вазирлигининг норозилик нотасида Ўзбекистон чегарачиларининг қурол ишлатиши икки мамлакат орасидаги дўстона муносабатларга раҳна солиши урғуланган.
Чегара билмас…зўравонликларми?
Ўзбекистон ва Қирғизистон чегарачилари ўртасида қонли зиддиятлар рўй бериши янгилик эмас
Ўтган ҳафта Қирғизистон билан чегарада ҳам отишма юз берган.
Қирғизистон Чегара Хизмати матбуот бўлими тарқатган хабарга кўра, 29 июн куни Айдаркен чегара хизмати бўлинмаси “Кара-Шоро” чегара назорат нуқтасида Қирғизистон чегарачилари давлат чегараси чизиғида бўлган Ўзбекистон чегарачиларига танбеҳ берган.
Қирғизистон Чегара Хизмати матбуот бўлимига кўра, Ўзбек чегарачилари биринчи бўлиб ўқотар қуролни ишга солганлар.
Айтилишича, Ўзбекистон чегара қўриқчилари Қирғиз ҳарбийларининг давлат чегарасига дахл қилмаслик ва чегара чизиғидан масофа сақлаш борасидаги талабига жавобан ўқ узишган.
Отишма икки давлат ўртасидаги чегаранинг аниқ белгиланмаган ҳудудида кечган.
Марказий Осиё чегараларининг кўпгина қисми давлат орасида якдил бир келишув билан аниқ белгилаб олинмаган.
Собиқ Шўро, ҳозирда мустақил давлатларнинг чегарада рўй берадиган тўқнашувлари асосан ана шу баҳсли ҳудудларда кечади.
Ўзбекистон Қозоғистондан ташқари барча чегарадош қўшнилари билан виза тизимига эга. Тожикистон ва Қирғизистон билан ўртадаги айрим чегара ҳудудларини эса миналаштирган.
Кузатувчиларга кўра, минтақа мамлакатлари ўртасидаги чегара оша борди-келди камайиб, улар бир-биридан тобора узоқлашиб кетишмоқда.
Haberin özeti: Tarihte aralarında sınır olmayan Özbekistan, Kazakistan ve Kırgızistan arasındaki sınır bölgelerde silahlar susmuyor. Son günlerde Özbek-Kazak sınırında Özbek askerleri bir Kazak vatandaşını ateş ederek öldürdüler. Özbek-Kırgız sınır bölgesinde de Özbek askerlerinin sınırı yasa dışı geçenlere kontrolsüz ateş açtığı bildirildi…
Қозоғистон Сирдарёда балиқчилик қилаётган фуқаросининг Ўзбекистон чегарачилари томонидан отиб ўлдирилишига кескин норозилик билдирди ва бу борада Тошкентга норозилик нотаси топширади. Бу ҳақда 30 июнь куни Қозоғистон Ташқи ишлар вазирлиги баёнот тарқатди.
Озодлик радиоси 28 июнь куни кечқурун ўзбек чегарачилари Сирдарёда қайиқда сузиб балиқчилик қилаётган қозоқ фуқароларига нисбатан ўқ отгани ҳақида аввал хабар берган эди. Қозоғистон фуқароси Уалихан Ахметов ўзбек чегарачиси ўқидан воқеа жойида ҳалок бўлган. Қайиқдаги иккинчи қозоғистонлик Женис Бекешов эса Қозоғистон қирғоғига қайтишга муваффақ бўлган.
Қозоғистон Ташқи ишлар вазирлиги шу муносабат билан эълон қилган баёнотда, жумладан, мана бундай дейилади: “Чегарабузарликда гумон қилинган шахсларга нисбатан нишонга олиб ўқ отиш йўл қўйиб бўлмайдиган ҳаракат деган позицияда собитмиз ва Ўзбекистон томонидан Қозоғистон фуқаросининг ўлими юзасидан тўлиқ ҳамда мукаммал маълумот берилишини талаб қиламиз”.
Баёнотда, шунингдек, Остонадаги Ўзбекистон элчиси Ташқи ишлар вазирлигига чақиртирилиши ҳамда унга норозлик нотаси топширишилиши қайд этилган.
– Ҳозирча бу борада бир нарса дея олмайман. Лекин бу принципиал масала эмас. Биз баёнот берганимиздан кейин бу сўзимиздан қайтмаймиз, – деди Ануар Жайнаков.
Ҳалок бўлган қозоғистонликнинг 7 фарзанди бўлган
Қозоғистон матбуотининг хабар беришича, Ўзбекистон чегарачиси ўқидан ҳалок бўлган 36 ёшли Уалихан Ахметов 7 фарзанднинг отаси бўлган. Унинг энг кичик ўғли бир ёшда экан. Уалихан Ахметов оиласини балиқчилик билан боққан.
Ўзбекистон томони 30 июнь куни қозоғистон фуқаросининг отиб ўлдирилишига қисқа маълумот билан муносабат билдирди. Давлат чегарасини қўриқлаш қўмитасининг билдиришича, 28 июнь куни ўзбек чегарачилари чегарани ноқонуний бузиб ўтиш ҳолатининг олдини олган.
“Чегарабузар икки шахсга нисбатан қурол қўлланилди, натижада уларнинг бир нафарига ўқ теккан. Томонлар ўтказган учрашувда Қозоғистон Республикаси фуқаролари томонидан Ўзбекистон Давлат чегарасини бузиб ўтиш факти муҳокама қилинган”, дейилади баёнотда.
Ўзбекистон Қирғизистон чегарачиларини масъулиятсизликда айблади
Айни пайтда Ўзбекистон Давлат чегарасини қўриқлаш қўмитаси 29 июнь куни ўзбек-қирғиз чегарасида содир этилган воқеага ҳам расмий муносабат билдирди.
Ўзбек матбуотида эълон қилинган расмий хабарда айтилишича, 29 июнь куни Ўзбекистон – Қирғизистон чегарасининг Машаланг деб аталувчи қисмида эрталабки соат 10.30да маст аҳволдаги қирғиз чегарачиси ўзбек чегарачиларига қарата ўқ отган. Бунинг натижасида Бухоро вилоятидан хизматга чақирилган оддий аскар Собир Шокир ўғли Давлатовга иккита ўқ тегиб, оғир яраланган. Ўзбекистон томони ўзбек аскари Қирғизистон расмийлари иддао қилгани каби баҳсли ҳудудда эмас, балки Ўзбекистон ҳудудида яраланганини билдирган.
Расмий хабарда айтилишича, маст аҳволдаги қирғиз чегарачиси ўзбек чегарачиларни аввал уятсиз сўзлар билан ҳақорат қилган, шундан сўнг ҳеч қандай асосларсиз Калашников автоматидан ота бошлаган.
29 июнь куни қирғиз томони мазкур воқеа юзасидан биринчи бўлиб хабар тарқатган ва Қирғизистон чегара хизмати бўлиб ўтган воқеада ўзбек чегарачиларини айблаган эди.
Аммо Ўзбекистон томони чегарадаги воқеани “отишма” сифатида баҳоламаслигини билдирган.
Ўзбекистон томони тарқатган баёнотда: “Ўзбекистон чегарачиларининг ўта сабр-тоқатли экани ортидан ўқ отилмади, ҳолбуки, бу ўқнинг отилиши қуролли фитнага сабаб бўлиши мумкин эди. Мазкур ҳолат юзасидан Ўзбекистон ҳуқуқ-тартибот тузилмалари томонидан жиноят иши очилди”, деб айтилади.
Қирғизистонлик ҳуқуқ фаоли Азимжон Асқаров турма камерасида.
