Истанбулда ўзбек муҳожирларига босимни тўхтатиш талаб қилинди
11 январь куни Туркиянинг Истанбул шаҳрида мусулмон қочқинларга нисбатан содир этилаётган жиноятларга қарши норозилик акцияси ўтказилди. Тадбир иштирокчилари Марказий Осиёда мусулмонларга кўрсатилаётган босимлар, муҳожирларга нисбатан уюштирилаётган суиқасдлардан баҳс этиб, турк расмийларидан туркистонлик муҳожирларга қардошларча муносабатда бўлишни талаб қилдилар.
Истанбулнинг Фатиҳ Сарачхане паркида якшанба куни ўтказилган норозилик тадбирида туркиялик ва туркистонликлардан иборат 1000 дан зиёд киши қатнашди. Бу ҳақда Озодликка тадбир ташкилотчиси бўлган “Туркистон-Дер” жамияти Бош котиби Олим Ўқтой Чатқал маълум қилди.
Унинг айтишича, норозилик тадбири уюштирилишига ўтган ойда Истанбулда ўзбекистонлик имом Абдуллоҳ Бухорийга нисбатан уюштирилган суиқасд туртки бўлган.
Эслатиб ўтамиз, Абдуллоҳ Бухорий ўтган йилнинг 10 декабрь куни Истанбулнинг Зейтунбурну мавзеида отиб кетилганди. Бу суиқасд қабатида Қирғизистон, Россия ва Швеция каби мамлакатларда ўзбек имомлари ва мухолифатчиларига қарши амалга оширилмиш ҳужумларни тилга олган Олим Ўқтой Чатқал бугунги намойишда бир қанча талаблар янграганини айтади.
– Биринчиси – Туркистон жумҳуриятларида бўлган сиёсий ва диний босимларга қарши, шу зулмларни, жиноятларнидунёга эълон қилиш. Иккинчиси – Туркияда яшаган туркистонлик қочқинлар, муҳожирларга яхши муомала қилишни талаб қиламиз турк расмийларидан. Чунки улар бизнинг ўз қардошларимиз бўлган кишилардир. Шунинг учун уларга бошқа бегоналарга қилингани каби муомала қилиш тўғри эмас. Визаси тугаган ёки иқомат муддати тугаб қолган кишиларни Ўзбекистонга, Тожикистонга ёки бошқа босим бўладиган жойларга депорт қилиш аслида бир зулм ва жиноят бўлади. Биз турк расмийлари туркистонлик муҳожирларга ансор бўлишсин, деб талаб қиламиз, – деди “Туркистон-Дер” жамияти Бош котиби.
Олим Ўқтой Чатқал бугунги тадбирга матбуот ва телевидениедан кўплаб вакиллар келганини таъкидлаб, улар воситасида ўз талаблари турк расмийлари ва жамоатчилигига етиши ҳамда ўз таъсирини кўрсатишига ишонч билдирди.
“Туркистон-Дер” жамияти Бош котибига кўра, “Етар! Ўзбекистон ва Россиянинг муҳожирларга қарши қаратилган жиноятларига норозилик билдирамиз” шиори остида ўтказилган бугунги тадбир қатор мақсадларни кўзлаб ўтказилган.
– Биринчиси, ўша жумҳуриятларда (мусулмонларга нисбатан) бўлган катта зулмларга диққат қаратишдир. Иккинчиси (фақат Туркиядаги) бир киши эмас, Европада, Қирғизистонда бўлган суиқасдларга эътибор қаратиш учун қилганмиз, – деди Олим Ўқтой Чатқал.
Эслатиб ўтамиз, бундан бир неча йил муқаддам Қирғизистонда имом Муҳаммадрафиқ Камолов ва журналист Алишер Соипов, Россияда имом Исомиддин Акбаров ва мухолифатчи Фуад Шокирий, Швецияда эса имом Обид қори Назаровга нисбатан суиқасдлар уюштирилганди.
Истанбулдаги норозилик намойиш иштирокчилари бу суиқасдлар Ўзбекистон ва Россия истихборат хизматлари томонидан ҳамкорликда амалга оширилган, деган қаноатдалар.
Қуйида Истанбулдаги намойишда олинган фотосуратлар билан танишишингиз мумкин:
Istanbulning Fatih Sarachxane parkida yakshanba kuni o‘tkazilgan norozilik tadbirida turkiyalik va turkistonliklardan iborat 1000 dan ziyod kishi qatnashdi. Bu haqda Ozodlikka tadbir tashkilotchisi bo‘lgan “Turkiston-Der” jamiyati Bosh kotibi Olim O‘qtoy Chatqal ma’lum qildi.Uning aytishicha, norozilik tadbiri uyushtirilishiga o‘tgan oyda Istanbulda o‘zbekistonlik imom Abdulloh Buxoriyga nisbatan uyushtirilgan suiqasd turtki bo‘lgan.Eslatib o‘tamiz, Abdulloh Buxoriy o‘tgan yilning 10 dekabr kuni Istanbulning Zeytunburnu mavzeida otib ketilgandi. Bu suiqasd qabatida Qirg‘iziston, Rossiya va Shvetsiya kabi mamlakatlarda o‘zbek imomlari va muxolifatchilariga qarshi amalga oshirilmish hujumlarni tilga olgan Olim O‘qtoy Chatqal bugungi namoyishda bir qancha talablar yangraganini aytadi.- Birinchisi – Turkiston jumhuriyatlarida bo‘lgan siyosiy va diniy bosimlarga qarshi, shu zulmlarni, jinoyatlarnidunyoga e’lon qilish. Ikkinchisi – Turkiyada yashagan turkistonlik qochqinlar, muhojirlarga yaxshi muomala qilishni talab qilamiz turk rasmiylaridan. Chunki ular bizning o‘z qardoshlarimiz bo‘lgan kishilardir. Shuning uchun ularga boshqa begonalarga qilingani kabi muomala qilish to‘g‘ri emas. Vizasi tugagan yoki iqomat muddati tugab qolgan kishilarni O‘zbekistonga, Tojikistonga yoki boshqa bosim bo‘ladigan joylarga deport qilish aslida bir zulm va jinoyat bo‘ladi. Biz turk rasmiylari turkistonlik muhojirlarga ansor bo‘lishsin, deb talab qilamiz, – dedi “Turkiston-Der” jamiyati Bosh kotibi.
Olim O‘qtoy Chatqal bugungi tadbirga matbuot va televideniyedan ko‘plab vakillar kelganini ta’kidlab, ular vositasida o‘z talablari turk rasmiylari va jamoatchiligiga yetishi hamda o‘z ta’sirini ko‘rsatishiga ishonch bildirdi.
“Turkiston-Der” jamiyati Bosh kotibiga ko‘ra, “Yetar! O‘zbekiston va Rossiyaning muhojirlarga qarshi qaratilgan jinoyatlariga norozilik bildiramiz” shiori ostida o‘tkazilgan bugungi tadbir qator maqsadlarni ko‘zlab o‘tkazilgan.
– Birinchisi, o‘sha jumhuriyatlarda (musulmonlarga nisbatan) bo‘lgan katta zulmlarga diqqat qaratishdir. Ikkinchisi (faqat Turkiyadagi) bir kishi emas, Yevropada, Qirg‘izistonda bo‘lgan suiqasdlarga e’tibor qaratish uchun qilganmiz, – dedi Olim O‘qtoy Chatqal.
Eslatib o‘tamiz, bundan bir necha yil muqaddam Qirg‘izistonda imom Muhammadrafiq Kamolov va jurnalist Alisher Soipov, Rossiyada imom Isomiddin Akbarov va muxolifatchi Fuad Shokiriy, Shvetsiyada esa imom Obid qori Nazarovga nisbatan suiqasdlar uyushtirilgandi.
Istanbuldagi norozilik namoyish ishtirokchilari bu suiqasdlar O‘zbekiston va Rossiya istixborat xizmatlari tomonidan hamkorlikda amalga oshirilgan, degan qanoatdalar.
